جوان آنلاین: تغییر رویکرد صنایع‌دستی از فرهنگی به اقتصادی ادعایی است که معاون صنایع‌دستی و هنر‌های سنتی کشور در نشست خبری هشتمین جشنواره بین‌المللی صنایع‌دستی و هنر‌های سنتی فجر از آن سخن به میان آورده است. ادعایی که به نظر می‌رسد نیاز به توضیح و تشریح بیشتری دارد، که اساساً غلبه اقتصاد بر فرهنگ همواره موضوعی بوده که صاحب‌نظران آن را آفتی برای فعالیت‌های فرهنگی می‌دانند، اگرچه پیوست‌های اقتصادی در فعالیت‌های فرهنگی نیز امری مهم است، اما غلبه این بر آن می‌تواند آفت‌هایی جدی به همراه داشته باشد.
مریم جلالی، معاون صنایع‌دستی و هنر‌های سنتی کشور در نشست خبری هشتمین جشنواره بین‌المللی صنایع‌دستی و هنر‌های سنتی که صبح روز گذشته در کافه گالری برج آزادی برگزار شد، کوشید به‌گونه‌ای کاملاً صریح و بی‌پرده از ادبیات توسعه به سبک تکنوکرات‌ها سخن به میان آورد. همان ادبیاتی که دولت‌های توسعه‌گرای کمیت‌گرا چند دهه در کشور به آن مشغول بودند و نتایج زیانبار آن امروز در همه شئون و بخش‌ها قابل‌مشاهده است. استفاده از این ادبیات در نشست و رویدادی که عنوان فجر انقلاب اسلامی برای آن در نظر گرفته شده است، در واقع می‌تواند یک تناقض جدی محسوب شود، هرچند می‌توان به رهیافت‌هایی که برای آن در نظر گرفته شده با عینکی بدبینانه نگاه نکرد.
معاون صنایع‌دستی و هنر‌های سنتی کشور با بیان اینکه تمامی برنامه‌ریزی‌ها برای برگزاری این رویداد براساس دایره‌هایی معنایی شکل گرفته است، انتخاب برج آزادی به عنوان نمادی از هنر‌های معماری ایران و دارای دامنه معنایی وسیع برای میزبانی جشنواره را با همین هدف عنوان کرد.
جلالی به لزوم جهت‌گیری سیاست به سوی توجه بیشتر و تغییر رویکرد از فرهنگی به اقتصادی و همچنین اتصال صنایع‌دستی به ادبیات توسعه و زنجیره ارزش اشاره کرد و در این زمینه توجه رئیس‌جمهور و وزرا را یادآور شد. او تحقق این امر را نشانی از تغییر جایگاه این حوزه دانست و افزود: در این زمینه مصوبات قابل توجهی شکل گرفته است!
به نظر می‌رسد سخنان معاون عزت‌الله ضرغامی با رفتار‌ها و رویکرد‌های وزیر تناسب دارد و زیاد هم نباید عجیب به نظر برسد، اما ترمینولوژی لغاتی که این مقام مسئول از آن استفاده می‌کند و صراحت لهجه‌ای که در بیان آن به کار می‌برد در نوع خود جالب توجه است. در ادامه این گزارش، مروری بر سخنان این مسئول وزارتخانه میراث فرهنگی داریم.
معاون صنایع‌دستی ضرغامی دیروز به فصل جدیدی در هشتمین دوره از جشنواره هنر‌های سنتی و صنایع‌دستی فجر اشاره کرد و در این زمینه گفت: در هشتمین گام به احترام امام هشتم (ع)، فصل جدیدی را باز کردیم. بر همین اساس نیز در نظر گرفتیم که امامزاده‌ها که محل ارادت هنرمندان صنایع‌دستی به اهل بیت (ع) است، پایگاهی برای ارائه این هنر سنتی باشد.
او به پیوند نسلی، پاسداشت و هویت در پهنه جهانی به‌عنوان شعار این دوره اشاره کرد و از معاصرسازی، آموزش تولیدکننده‌ها و توجه نسل جوان به‌عنوان مؤلفه‌های مورد نیاز برای گسترش بازار صنایع‌دستی نام برد و جشنواره را محلی برای معنا پیدا کردن اصالت و ریشه‌ها دانست.
محلی برای تعامل و همگرایی با دستگاه‌ها
جلالی به انسجام درون‌سازمانی و مفاهمه برون سازمانی اشاره کرد و افزود: شورای سیاستگذاری جشنواره فجر صنایع‌دستی متشکل از ۲۳ نهادی است که در حوزه فرهنگ نقش بسزایی دارند و این جشنواره می‌تواند محلی برای تعامل و همگرایی بیشتر با این دستگاه‌ها باشد.
معاون صنایع‌دستی و هنر‌های سنتی کشور با بیان اینکه عرضه صنایع‌دستی در استان‌ها به بالندگی رسیده و طبق دستور رئیس‌جمهوری در مبادی شهر‌ها بازارچه صنایع‌دستی دایر شده است، گفت: تأکید ما بر این است که صنایع‌دستی را در یک خط ممتد و از زمان خلق تا مصرف مؤلفه‌ها و ساحت‌های مختلف مورد توجه قرار دهیم و تمام تلاشمان در این یک سال این موضوع بوده است.
صنایع‌دستی جشنواره جشنواره‌هاست
جلالی به ثبت‌نام ۵ هزار اثر از ۲ هزار هنرمند و مشارکت ۱۶ کشور در این رویداد و حضور ۳۰۰ اثر از پیشکسوتان حوزه صنایع‌دستی و هنر‌های سنتی خبر داد و با بیان اینکه جشنواره فجر صنایع‌دستی جشنواره جشنواره‌هاست به استفاده از ظرفیت دیگر جشنواره‌های مرتبط در این رویداد اشاره کرد.
کویت، ازبکستان، قطر، پاکستان، هند، لبنان، صربستان، افغانستان، ساحل عاج، نیجریه، چین، کلمبیا، تاجیکستان، مقدونیه شمالی، عربستان و تایلند، ۱۶ کشور شرکت‌کننده در این رویداد هستند.
معاون صنایع‌دستی و هنر‌های سنتی کشور به تمرکز تمامی مؤلفه‌های توسعه، ترویج و فروش در برج آزادی طی برگزاری این رویداد اشاره کرد و از برنامه‌ریزی به منظور برگزاری کارگاه‌های متنوع، مشارکت دانشجویان و دانش‌آموزان رشته‌های مرتبط، بخش ویژه هنر رضوی با عنوان «هنر در حرم» و نقش‌آفرینی و عرضه دستاورد‌های شهر‌ها و روستا‌های جهانی صنایع‌دستی خبر داد.
استفاده از هوش مصنوعی در صنایع‌دستی
در بخش دیگری از این رویداد مرتضی عمادی، دبیر هشتمین جشنواره صنایع‌دستی و هنر‌های سنتی استفاده از ظرفیت هوش مصنوعی در حوزه تبلیغات صنایع‌دستی را ناجی این حوزه دانست و عنوان کرد: هشت تندیس سرو سیمین، دو نشان فردا، یک نشان رویش دوباره سرو، یک نشان ترنج سیمین و یک نشان هنر در حرم تندیس‌هایی هستند که در مراسم اختتامیه اهدا خواهند شد. او با اشاره به فعالیت بیش از ۲۱ کمیته برای برگزاری این رویداد ادامه داد: جدیدترین کمیته نیز هوش مصنوعی، متاورس و فناوری‌های نوین است.
عمادی به برنامه‌ریزی و زمانبندی صورت گرفته در حوزه تبلیغات محیطی و مجازی اشاره کرد و افزود: با روانشناسی رسانه‌ای، تبلیغات در زمانی که مخاطب مورد هدف در جریان این رویداد قرار بگیرد، انجام می‌شود.
